عمده ترین چالش در برابر توسعه مشارکت عمومی خصوصی در ایران

نحوه و منبع تامین مالی مشارکت عمومی خصوصی

گرشاسب خزائنی در بیان چالش های پیش روی استفاده از روش مشارکت عمومی خصوصی در کشور، متذکر شد که انتخاب منابع مالی متناسب با ویژگی های روش مشارکت عممی خصوصی و پیاده سازی روش تامین مالی متناسب با الزامات حقوقی و فنی این روش می باشد. متاسفانه بیشترین فشار برای تامین مالی پروژه های مشارکتی بر روی بانک های تجری از محل سپرده های بانکی است. در حالیکه عمدتا این روش تناسبی با ویژگی های روش مشارکت عمومی خصوصی ندارد. چرا که پروژه های مشارکت عمومی خصوصی غالبا بلند مدت و دارای ریسک های عمده هستند در حالیکه سپرده های بانکی کوتاه مدت و حداکثر 5 ساله می باشند. این عدم تناسب باعث فشار بر روی منابع بانکی و در نهایت دور شدن بازارهای مالی از پروژه های زیرساختی می شود.

در کشورهای در حال توسعه، معمولاً منبع اصلی برای تامین آورده سرمایه‌گذاری، پیمانکاران می‌باشند. غالب گروه‌های ساختمانی یک شعبه اختصاصی برای مدیریت کسب‌وکار PPP دارند که وظیفه سرمایه‌گذاری در شرکت پروژه را برعهده دارند. ولي که یک شرکت مالی نیز ممکن است به تامین سرمایه مورد نیاز پروژه یاری نمایند.
معمول‌ترین نوع سرمایه‌گذار مالی، «صندوق هاي زيرساختي” هستند. در این صندوق‌ها، تعدادی سرمایه‌گذار حضور دارند که پول‌هایشان را سرمایه‌گذاری کرده‌ و یک «شریک مدیریت» وظیفه مدیریت این صندوق سرمایه‌گذاری از طرف سرمايه گذارها را برعهده دارد. معمولاً سرمایه‌گذار در صندوق‌ها، یک سرمایه‌گذار نهادی (شرکت‌های بیمه، صندوق‌های بازنشستگی و صندوق‌های حاکمیتی) است ولی سرمايه گذار می‌تواند یک دفتر خانوادگی، اشخاص حقیقی با ثروت بالا و حتی بانک‌ها نیز باشد.
برخی سرمايه گذارهاي مالي خود مستقیماً در پروژه‌ها و با روش شخصي خود اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند. (از کتاب “پیکره دانش مشارکت عمومی خصوصی”، نشر فدک، 1398)