مرور تجارب قدرت های اقتصادی آسیا نشان می دهد که توسعه کمی مناطق بدون تغییر نگرش کلان اقتصادی و پذیرش الزمات تجارت آزاد ، چندان موثر نمی باشد.
صرف ایجاد معافیت های مالیاتی یا گمرکی به تنهایی انگیزه کافی برای جذب سرمایه گذاران خارجی نیست بلکه بسترسازی نهادی، تکمیل زیر ساختهای اقتصادی و تدوین مقررات لازم است که در راستای یک استراتژی صنعتی مشخص، بتواند تکمیل کننده زنجیره تولید ملی و سکویی برای صادرات باشد.
در مقایسه با تجارب بین المللی، مناطق آزاد در ایران تا رسیدن به اهداف مورد نظر در توسعه صادرات و جذب سرمایه گذاری فاصله زیادی دارندکه پیش از این مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله رهیافت “بازتعریف نقش مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در اقتصاد ملی” برای ارتقا مناطق آزاد در کشور پیشنهاد شده است. این رهیافت غالبا ناظر بر قوانین موضوعه و ساختارهای اقتصادی ایجاد کننده مناطق ازاد است و بر اساس ۵ راهکار عملیاتی، نیاز به بازتعریف مجدد دارد.
تقریبا بیش از ۱۰۰ کشور جهان به نوعی از سیاست مناطق آزاد برای توسعه صادرات استفاده کردهاند. این سیاست در بعضی از کشورها منجر به تنوع و رشد صادرات، ایجاد اشتغال و ارزآوری شده است، اما به دلیل برخی موانع ، نتایج توسعه مناطق آزاد در ایران برابر انتظارها نبوده است.
در این مقاله تلاش شده است که با نگاه علمی و مستند، ریشه های این عدم موفقیت نسبی توسعه مناطق آزاد در ایران بررسی شود.
اقتصاد منطقه آزاد چابهار در سال جهش تولید، در اثر تعامل محرک های ۱- اقتصاد ملی، ۲- مسکن و صنعت و ۳-محرک های منطقه ای ؛ حرکت رو به رشدی را در حوزه ساختمان و گردشگری خواهد داشت. ولی هنوز نیازمند اقدامات زیربنائی و ملی در حوزه های لجستیک و تجارت است تا بتواند اهداف توسعه منطقه تچاری-صنعتی را محقق نماید
مسیر توسعه یک تصمیم همگانی است که توسط احاد جامعه تعهد می گردد که آیا می خواهند رشد کنند به شرط انکه رقبای انها هم ثروتمند شوند یا فقیر بمانند ولی رقبای خود را حذف کنند؟
فراگیری جهانی بیماری های مسری از سارس گرفته و حالا کرونا در چین، این سوال را بار دیگر برانگیخته که آیا توسعه چینی الگوی مناسبی برای توسعه در دیگر کشورهای در حال توسعه است؟