برای نخستین بار در تاریخ شرکت متروی تهران و حومه، از تامین مالی خصوصی برای تامین ۱۰۵دستگاه واگن از طریق مشارکت عمومی خصوصی صورت میگیرد. پیش از این هیچگاه بخش خصوصی در شرکت مترو چنین سرمایهگذاریای نداشته و قرار است در آیندهای نزدیک این اتفاق رخ دهد؛ اتفاقی بیسابقه در دورانی که دولت و شهرداری تهران برای تامین بودجه توسعه مترو با مشکلات فراوانی روبهرو شدهاند.
شرح پروژه
هاشمی، معاون شهردار تهران به مذاکرات متعدد صورت گرفته با سازمانهای بالادستی از جمله وزارت کشور، سازمان برنامه و بودجه و سازمان شهرداریها و دهیاریها اشاره کرد و گفت: “به موجب مصوبه کارگروه واگذاری ماده ۲۷، شرکت متروی تهران در نظر دارد بهمنظور جبران بخشی از کسری ناوگان یکی از خطوط اعلامی خود، از طریق مشارکت عمومی- خصوصی برای تامین مالی، ساخت و بهرهبرداری از ۱۵ رام قطار ۷ واگنه اقدام کند”.
معاون حملونقل و ترافیک شهرداری تهران در این رابطه گفت: «همانطور که بارها عنوان شده کمبود ناوگان حملونقل ریلی درون شهری، یکی از گلوگاههای اصلی و موانع پیش روی حصول بهرهوری حداکثری از ظرفیت شبکه مترو تلقی میشود. در شرایط کنونی که شهرداری تهران با تنگناهای شدید مالی مواجه بوده و از منابع بودجه عمومی کشور هم عملا بیبهره است، یکی از راهکارهای نوین تامین منابع مالی، جذب مشارکت بخش خصوصی است.»
استفاده از روش های نوین تامین مالی
در حالیکه روش های مبتنی بر بدهی اوراق مشارکت که به طور سنتی یکی از راههای تامین مالی در شرکت مترو بهحساب میآید، با پیچیدگیهای زیادی مواجه شده است. استفاده از مشارکت عمومی خصوصی برای ورود بخش خصوصی با کمک دولت میتواند بخشی از این مشکلات را برطرف کند.
سیدمناف هاشمی می گوید: «بسترهای قانونی خوبی جـهــت تشــویــق سرمایهگذاران این بخش در قانون بودجه سنواتی کشور مهیاست که از آن جمله تبصره۱۹ قانون بودجه سال۱۳۹۹ است. طبق این تبصره قانونی، تامین مالی طرحهای جدید، نیمهتمام و آماده بهرهبرداری با استفاده از روش مشارکت عمومی – خصوصی موسوم به PPP و از محل بودجه عمومی کشور در قالب کمک بلاعوض، وجوه اداره شده و یارانه سود تسهیلات امکانپذیر شده است.»
موسوی، مدیر سرمایهگذاری شرکت مترو، با اشاره به کسری بودجه شرکت مترو گفت: « برای پیشبرد فعالیتهای مترو ما با کسری بودجه مواجه هستیم. از طرفی بهخاطر افزایش سرسامآور نرخها تقریبا ساخت هرکیلومتر مترو به همراه ناوگان چیزی حدود هزار میلیاردتومان هزینه در بر دارد. بنابراین یک خط معمولی مترو با ۱۰کیلومتر نزدیک به ۷هزار میلیاردتومان بودجه میخواهد و نشان میدهد که اینها، اعداد کوچکی نیست. هماکنون مهمترین منبع درآمد مترو فروش حاصل از اوراق مشارکت است و ما برای توسعه مترو باید سراغ روشهای تامین مالی میرفتیم.»
حمایت دولت در قالب تبصره ۱۹ بودجه
تبصره۱۹ چندین سال است که در قانون بودجه لحاظ شده، اما برای نخستینبار است توسعه متروی تهران از طریق این تبصره در دستور وزارت کشور قرار گرفته است. و در وزارت کشور کارگروهی برای این فعالیت تشکیل شده است.
لیلا موسوی، مدیر سرمایهگذاری شرکت مترو در اینباره به همشهری میگوید: «این کارگروه در وزارت کشور حدود یکماه پیش برای نخستین بار تشکیل شد و نخستین دستور نیز مترو بود که در واقع ما توانستیم موافقت اولیه را بگیریم. یک هفته قبل نیز فراخوان سرمایهگذاری را تهیه کردیم. در واقع شرکت مترو میخواهد ۱۰۵دستگاه واگن خریداری کند و از طریق اوراق مشارکت و … بودجه آن را تامین میکند، اما حالا قانون اجازه میدهد که بودجه تامین واگن مترو از طریق بودجه دولت و بخش خصوصی ساخته شود.»
بخش خصوصی با چه انگیزهای باید از این طرح استقبال کند؟
در این شکل مشارکت، آورده سرمایهگذار بخش خصوصی، ۷۰درصد کل هزینههای برآورد شده بوده و بازگشت اصل و سود سرمایه آن تا سقف ۳۰سال از محل درآمد مستقیم فروش بلیت و سایر درآمدهای جانبی محقق خواهد شد. این درآمدهای جانبی عمدتا شامل درآمد حاصل از ماده۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر و ارتقای نظام مالی کشور(ازمحل صرفهجویی سوخت) و درآمدهای محیطی مانند تبلیغات و استفاده از فضاهای تجاری ایستگاهها خواهد بود.
فراخوان برای جذب سرمایهگذار
فراخوان دعوت از سرمایهگذاران بخش خصوصی از ۲۰دیماه سالجاری در جراید کثیرالانتشار انعکاس یافته است. سیدمناف هاشمی در این رابطه گفت: «خوشبختانه این فراخوان با استقبال قابل توجه سرمایهگذاران همراه بوده است. در نهایت امیدواریم با شکلگیری و تحقق این نوع مشارکت عمومی- خصوصی، فتح بابی در زمینه بهرهمندی از راهکارهای نوین تامین منابع مالی برای پروژههای عامالمنفعه و ملی صورت پذیرد.»
روند اخذ مجوزها
موسوی درباره اینکه چگونه شرکت مترو مجوزهای لازم برای جذب سرمایهگذاری خصوصی را بهدست آورده، یادآور شد: «ما با سازمان برنامه و بودجه خیلی مذاکره کردیم. در ابتدای مسیر برای این سازمان بسیار عجیب بود که اصلا توسعه مترو در قالب قراردادهای مشارکت عمومی- خصوصی و جذب سرمایه خصوصی شدنی هست یا نه. با ارائه مدل اقتصادی به سازمان شهرداری و دهیاری کشور در کارگروه زیرنظر وزارت کشور تصویب گردید.»
لینک کامل این گزارش را در لینک زیر می توانید مشاهده نمائید
ثبت دیدگاه